50 jaar jeugdhuis Joh

WOORD VOORAF

 

Veertig jaar JOH… Het is het verhaal van enkele duizenden leden, vele tientallen kernleden, en ontelbare uren van samenzijn, samen plezier maken, samen werken, samen “doorzakken” en doorbomen over al dan niet levensbelangrijke zaken, …

Kortom, veertig jaar “thuis” komen bij elkaar.

 

1964 : het was in een vorige eeuw, en het lijkt ook bijna een eeuwigheid geleden. We hadden nog geen voet op de maan gezet, en de doorsnee-burger had nog nooit van een computer gehoord. De telefoon was een zwart-bakelieten toestel met een draaischijf dat thuis op de kast stond. In Berlijn stond er een muur…

De Vietnam-nachtmerrie stond voor de deur… De studentenrevolte van mei ’68, de hippies, de flower-power beweging… Het moest allemaal nog gebeuren.

 

Er is héél wat veranderd in de voorbije veertig jaar. Ondertussen communiceren we via internet, en lopen we bijna allemaal met een GSM op zak. De muur in Berlijn is al lang afgebroken, maar er zijn spijtig genoeg nog altijd nachtmerries zoals o.a. in Irak.

 

Ook in JOH is de tijd niet blijven stilstaan. De “teenagers” van 1964 werden hippies, groepies, freaks, punkers, new-wavers, yuppies, ….

De zeden werden afwisselend verzacht door rock, pop, underground, soul, reggea, funky music, house, new-beat, R&B en andere muziekvarianten.

De platendraaier van de onderpastoor is vervangen door een gesofistikeerde geluidsinstallatie, en de “singeltjes” van weleer ruimden baan voor ceedees en MP3-files.

Centrale verwarming, telefoon, computer …, alle verworvenheden van de moderne techniek hebben geleidelijk hun intrede gedaan in ons jeugdhuis.

 

Maar de “ziel” van JOH is gedurende die ganse periode quasi onveranderd gebleven. Jongeren blijven steeds nood hebben aan een eigen omgeving waar ze samen kunnen plezier maken en samen kunnen experimenteren, dromen en bouwen aan de toekomst.

 

Eén van de belangrijkste pijlers van onze werking is nog steeds de belangloze inzet van de kernleden. Zij vormen de spil, de motor van ons jeugdhuisgebeuren. Het feit dat we na 40 jaar nog steeds jonge mensen vinden die bereid zijn verantwoordelijkheid te nemen en zich tijdens een groot gedeelte van hun vrije tijd willen inzetten voor hun mede-leden, is een bewijs dat JOH nog steeds iets te bieden heeft.

 

Ter gelegenheid van de viering van ons veertigjarig bestaan, wil ik in eerste instantie een woord van dank richten aan de Parochie Onze-Lieve-Vrouw Hoboken en onze proost, Z.E.H. Guido Wauters : zonder hun nooit aflatende steun was het JOH-avontuur niet mogelijk geweest. Uiteraard ook aan de ontelbare kernleden, die steeds weer de fakkel van elkaar overnamen en de JOH-vlam aanwakkerden en in stand hielden. Dank ook aan onze duizenden leden die het “hart” vormden van onze werking en met hun jeugdig enthousiasme ervoor zorgden dat JOH méér was dan vier muren en een dak.

Ik wil zeker ook onze geburen niet vergeten. Al meer dan 35 jaar zijn zij welwillende getuigen van onze bruisende werking, die soms tot in de vroege uurtjes hoorbaar is.

 

Onze dank gaat ook uit naar de sponsors, die dankzij hun gulle bijdrage de organisatie van dit feestweekend mogelijk maakten. Dank ook aan de werkgroep van oud-leden en kernleden, die gedurende maanden werkten aan de voorbereiding van dit feest. 

En, last but not least, dank aan de huidige kernleden en de medewerkers, die er door hun inzet voor zorgen dat dit een onvergetelijk feest wordt voor vele JOH-generaties !

 

 

Danny Brijs

Voorzitter Raad van Bestuur

Jeugdhuis JOH v.z.w.

 

 

 

 

 

40 JAAR JOH : DE GESCHIEDENIS

 

 

De geschiedenis van veertig jaar jeugdhuiswerking samenvatten in enkele bladzijden is géén gemakkelijke opdracht. Alhoewel ikzelf het wel en wee van JOH gedurende bijna 35 jaar van dichtbij, en soms van iets verderaf, heb mogen volgen, zitten er hier en daar wel wat hiaten in onze geschiedschrijving.

Toch hoop ik dat onze oud-leden er zichzelf in kunnen terugvinden en met weemoed zullen terugdenken aan de “vrolijke dagen” van weleer. En voor de leden en kernleden van vandaag hoop ik dat het een verrassende én boeiende ontdekkingstocht mag worden door de ontstaansgeschiedenis van hùn jeugdhuis, en dat het een stimulans mag betekenen om voort te bouwen aan de weg waarop 40 jaar geleden de eerste stap werd gezet. 

 

1964 – 1968 : DE BEGINJAREN

 

We schrijven september 1964.  Enkele leidsters en leiders van de Scouts, Meisjesgidsen, Chiro en KSA van de Onze-Lieve-Vrouwparochie te Hoboken steken de koppen bij elkaar om samen ontspanningsavonden voor jongeren boven de 18 te organiseren. Er werd héél wat gepalaverd, maar op 2 januari 1965 kon dan toch de eerste officiële bijeenkomst van de “Jongerengemeenschap Onze-Lieve-Vrouw Hoboken” van start gaan, met 22 aanwezigen.

De thuisbasis werd de turnzaal van het “Hof ter Zande”, een deel van het Sint-Agnes Instituut, gevestigd in een kasteeltje op de hoek van de Heidestraat en de Oudestraat (op deze plaats bevindt zich nu de supermarkt Delhaize). Er waren twee bijeenkomsten per maand. De activiteiten bestonden voornamelijk uit kwissen en allerlei gezelschapsspelen. Wanneer er muziek moest bij zijn, werd er beroep gedaan op de platendraaier van de onderpastoor.

 

Op 21 april 1967 werd het eerste bal georganiseerd, en met de opbrengst werden gordijnen voor het lokaal gekocht.

Tijdens het werkjaar 1967-1968 werd onze vereniging gedoopt met de naam “JOH”. We namen voor de eerste maal deel aan een trefdag georganiseerd door Jongerengemeenschappen (JGM) op het Kipdorp.  De activiteiten werden uitgebreid : er kwam een wekelijkse bijeenkomst, met een gemiddelde aanwezigheid van 25 tot 30 man. Tijdens de volksdansavonden bereikten we zelfs 50 jongeren.

 

1969 – 1973 : VAN EEN EERSTE BLOEIPERIODE NAAR EEN SLUITING

 

In april 1969 kregen we een fikse tegenslag te incasseren: de Zusters hadden hun turnzaal terug nodig, en wij stonden op straat…. Maar de één zijn dood is de ander zijn brood : de KAJ (Katholieke Arbeidersjeugd) was ter ziele gegaan, en wij kregen de beschikking over hun lokaal in het Paulusheem, naast het Hofke van Thijs. Inderdaad, het lokaal waar we na meer dan 35 jaar nog steeds vertoeven.

Met de inrichting van dit lokaal kwamen ook onze eerste geldzorgen: er moesten onder andere kachels aangekocht worden. Om onze schulden te kunnen afbetalen, gingen de kernleden, waar hen de kans geboden werd, wat bijverdienen.

 

Ondertussen kwamen ook de 16-jarigen aandringen om te mogen deelnemen aan de activiteiten. In 1970 werd er onder de naam “Iedee” gestart met een jeugdclubwerking voor 16-jarigen, weliswaar jongens en meisjes gescheiden… Gemengd was blijkbaar toen nog té gewaagd, en van dansavonden voor deze jonge snaken was er uiteraard helemaal géén sprake.

Deze middeleeuwse toestanden hebben echter niet lang geduurd : onder impuls van een “open kern” in februari 1971 versmolten JOH en Iedee tot één jeugdclub voor jongeren vanaf 16 jaar. Er kwamen meer activiteiten, onder andere tweemaal per maand een dansavond op zaterdag.

 

Het lokaal werd ook duchtig aangepakt : onze jongens kapten een gat in de achtermuur en er werd een discobar aangebouwd. Er kwam ook een heuse verlichtingsinstallatie met …  gekleurde buislampen. De jeugdclub kreeg meer en meer bekendheid, onder andere door het succes van gast-discobar CHAOS.

 

De groei was niet meer te stuiten: er kwam elke week een dansinstuif. Er werd ook gestart met music-workshops, om onze muzikaal begaafde leden aan bod te laten komen. Het succes was overrompelend.

 

Vanaf 1972 was het lokaal geopend op woensdag, vrijdag, zaterdag en zondag. Er werden heel wat culturele activiteiten (onder andere een Woodstock-show) georganiseerd, en ook op sportief vlak stond JOH zijn mannetje. Het ledenaantal steeg tot 400 en op de dansavonden mochten we 160 tot 200 aanwezigen verwelkomen. Er werd dan ook aan uitbreiding gedacht : de plannen voor een volledige nieuwbouw werden door een architect uitgetekend…

 

Toen keerde echter het gunstige tij : enkele opeenvolgende weken kregen we bezoek van oproerstokers die de sfeer in onze jeugdclub tot op het nulpunt deden dalen. De kernleden konden de wekelijkse vechtpartijen niet meer de baas en in samenspraak met onze proost werd besloten het lokaal tijdelijk te sluiten. Juni 1973 : einde van jeugdclub JOH ?

 

1973 – 1976 : EEN NIEUWE START EN OPNIEUW EEN SLUITING

 

De kernleden bleven niet bij de pakken zitten, en in augustus 1973 werd reeds opnieuw gestart met een enigszins andere werking. De eerste maanden was er slechts één dansavond per maand, mét verplichte uitnodiging. Door de inzet van onze leden en kernleden, en niet te vergeten onze volwassen-verantwoordelijke Staf Van Damme, kwamen we terug tot een volwaardige werking.

 

In 1974 vierden we ons 10-jarig bestaan, met een grote feesttent op het terrein. Ondanks het succes van dit eerste “feestweekend”, met als slotapotheose het optreden van “De Nieuwe Generatie”, bereikten we niet meer het ledenaantal van voor de sluiting.

 

In 1976 werd het lokaal grondig vernieuwd : er kwam een gezellige hoek met een open haard en een nieuwe gemetste toog (op de plaats waar nu de sjotterkas staat). Al deze vernieuwingen konden echter niet verhelpen dat er weer een moeilijke periode aanbrak voor het jeugdhuis : enkele van onze leden kwamen in aanraking met drugs en JOH kreeg, deels ten onrechte, een slechte naam. Om te vermijden dat het drugsprobleem zich uitbreidde, werd besloten voor een tweede maal het jeugdhuis te sluiten.

 

1977 – 1990 : JOH WORDT EEN SUCCESSTORY

 

Een werking met 14 jaar geschiedenis zomaar laten doodbloeden, was niets voor JOH. Onder het waakzaam oog van een “beheerraad” werd er opnieuw van start gegaan. We grepen terug naar onze “roots” door meer aandacht te besteden aan activiteiten zoals knutselen en debatavonden. Dat dit niet altijd in goede aarde viel bij de leden werd bewezen door de meestal geringe opkomst. De leiding hield echter voet bij stuk: een jeugdhuis moet steeds trachten meer te bieden dan een jeugdcafé of een dancing. Geleidelijk aan werd er toch een vaste ledenkern gevormd die blijkbaar akkoord ging met deze manier van werken.

 

Ook de bouwmicrobe sloeg opnieuw toe: in 1979 kwamen er toiletten met stromend water en de oude discobarruimte, die stilaan aan het wegzakken was, werd afgebroken. Er kwam een volledig nieuwe achterbouw met een discobar-ruimte en een vergaderlokaal.

 

In september 1979 werd het 15-jarig bestaan gevierd, opnieuw in een feesttent, met optredens van o.a. Jef Vannuytsel en De Kreuners.

In 1981 werden de ramen en de deuren vervangen en kreeg de voorgevel zijn huidig uitzicht.

 

In september 1981 organiseerden we samen met onze Chiro-buren de 1^ste Paulusfeesten. Dit feestweekend leverde ons een gloednieuwe kernploeg en een voorzittersduo vol enthousiasme op. Het ledenaantal groeide opnieuw en de activiteiten gingen weer in stijgende lijn. Wegens plaatsgebrek werd de muur tussen het hoofdlokaal en de ruimte naast de discobar uitgebroken en ontstond de huidige “stille hoek”. Ook op het gebied van de verwarming belandden we uiteindelijk in de twintigste eeuw : er werd een centrale verwarming geïnstalleerd. Spijtig genoeg kregen we bezoek van inbrekers die met onze jarenlang opgebouwde platencollectie aan de haal gingen.

 

In september 1982 organiseerden we voor de 2^de maal Paulusfeesten. Opnieuw stonden De Kreuners op ons podium. Ons ledenaantal steeg tot bijna 1000, zodat we “alternatieve” zaterdagen dienden te organiseren om het geheel wat in te dijken. Ook op activiteitengebied was er heel wat inspiratie: een eigen toneelcreatie, een cabaretvoorstelling door enkele leden, allerlei sporttornooien…

 

1983 was het jaar van de grote werken: er kwam een telefoon in JOH, het oude bierkot en het secretariaat werden afgebroken en vervangen door een gloednieuwe bergruimte met secretariaat. De toog verdween en werd vervangen door de huidige toog, mét tapinstallatie. Ook het plafond werd volledig vernieuwd. Er kwam een hele nieuwe lichtinstallatie boven de dansvloer. Het geheel werd ingehuldigd in januari 1984.

 

Teneinde onze werking een nieuwe impuls te geven, sloten we aan bij de Vlaamse Federatie van Jeugdhuizen (VFJ).

 

In september 1984 vierden we ons 20-jarig bestaan. Guy Depré was één van onze gasten in de feesttent. We namen afscheid van onze voorzitter Stany, die 4 jaar onafgebroken voorzitter was geweest, een unicum in de JOH-geschiedenis. Activiteiten waren er bij de vleet en onze werking kende een gestadige groei.

 

In april 1986 organiseerden we onze 1^ste Dansmarathon. We waren actief in de 11.11.11-werking, er werd aan toneel gedaan en actief gemusiceerd. Kortom, JOH was alive and kicking.

 

Het 25-jarig bestaan werd gevierd in september 1989, met o.a. een optreden van de LSP-band in de feesttent. Dat de formule van onze jeugdhuiswerking een succes was, bleek in 1990 toen ons ledenaantal steeg tot 1579. Opnieuw moesten we teruggrijpen naar de “alternatieve zaterdagen” om de massa onder controle te kunnen houden.

 

1991 – 1999 : OPNIEUW IETS KLEINSCHALIGER

 

In mei 1991 werden we geconfronteerd met een brandstichter : onze toiletten stonden in lichterlaaie, maar gelukkig kon een ramp vermeden worden. Na de herstelling sloeg de bouwmicrobe opnieuw toe: enkele kernleden bouwden in 1992 eigenhandig een hele nieuwe modern ingerichte keuken. Géén overbodige luxe, want gastronomische activiteiten (zoals o.a. onze jaarlijkse Kerstdiner) worden nog steeds fel gewaardeerd in JOH.

 

Ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan in 1994 werd er geen feesttent geplaatst, maar wel een hele feestmaand georganiseerd. Toch kwam er stilaan de klad in onze werking. Er ontstond een kloof tussen de ouder wordende kernleden en de jonge leden. Er werd beslist om het lokaal af en toe ter beschikking te stellen van de jeugdbewegingen voor het organiseren van fuiven. Toch bleef het ledenaantal dalen….

 

Toen werd het roer omgegooid. Onder impuls van een verjongde kern werd er nieuw leven in de brouwerij geblazen. Stilaan werd JOH opnieuw een begrip voor de jongeren in Hoboken en omstreken. 

 

Niet enkel de dansavonden, maar ook de weekactiviteiten kregen heel wat belangstelling van het  jonge publiek. In het ruime aanbod van activiteiten bleven de jaarlijkse dansmarathon en muziekkwis de grote trekpleisters.

 

In 1996 werd JOH officieel erkend als jeugdhuis door de Stad Antwerpen, en in 1998 werd er beslist om het statuut van v.z.w. aan te nemen.

 

Ook het lokaal werd voor de zoveelste maal onder handen genomen : in 1998 werd de toog, die ondertussen 15 jaar dienst had gedaan, in een nieuw kleedje gestoken. In 1999 kreeg de gevel een opknapbeurt, en werd de eveneens 15 jaar oude lichtinstallatie boven de dansvloer vervangen door een supersonische glittermachine.

 

In september 1999 vierden we ons 35-jarig bestaan, met 35 uur non-stop JOH-activiteiten.     

 

 

 

2000 – 2004 : JOH IN DE EENENTWINTIGSTE EEUW

    

 

Met de komst van de éénentwintigste eeuw, kreeg JOH ook een splinternieuw secretariaat, mét computer én een eigen website.

Op sportief vlak kende JOH hoogdagen : er werd een eigen voetbalclub opgericht onder de naam “Athlético JOH”. De ploeg speelt in het KAVVV verbond, en is daar reeds opgeklommen tot de eerste afdeling. De voetbalploeg werd gevolgd door een basketbalploeg en een zaalvoetbalploeg. En momenteel staat er een dames-volleybalploeg in de startblokken. 

Onder de activiteiten zijn er enkele opvallende “nieuwkomers” : een eigen “JOH-ROCK”-festival, maandelijkse live-muziekoptredens en de schitterende outdoor-activiteiten : “de Mol in JOH” en de  “POLDERBOS-Projects”. Uiteraard zijn de legendarische JOH-tradities niet stuk te krijgen : een jaarlijkse dansmarathon (volgend jaar zijn we toe aan de 20^ste editie), een Kerstdiner, Sinterklaas op bezoek, allerlei kwissen, … Jaarlijks worden er ook een zestal vormingsactiviteiten georganiseerd, gaande van EHBO en politiek over “Doe het zelf” naar “Salsa-dansen” en “Deejee-cursussen”

Ook de vakantiewerking kende veel succes : reeds enkele jaren wordt er een heuse JOH-camping georganiseerd onder de veelzeggende naam “Camping Marginal”. Alleen deze zomer liet het weer ons een beetje in de steek…

Elk jaar in november trokken we met de kernploeg op “Planningsweekend” naar de “Melkweg”. Dit jaarlijks moment van “bezinning en herbronning” gaf ons ook al de kans om kennis te maken met de werking van twee Limburgse jeugdhuizen.

Tijdens onze jaarlijkse “Jeugdhuizentocht” trekken onze leden met een volle autobus op verkenning in Vlaanderen-Jeugdhuisland.

Wij bleven nauw betrokken bij de VFJ-werking : jaarlijks gaan er een zestal kernleden op KWARTEE (vormingsweekend in Dworp), en het VFJ organiseerde ook een maaltijd in JOH naar aanleiding van een internationaal uitwisselingsproject.

 

Dat de JOH-werking blijft boeien, wordt bewezen door het enthousiasme van onze 400 leden.

Ook in de éénentwintigste eeuw wil JOH het jeugdhuis blijven van en voor alle jongeren die op zoek zijn naar een plaats waar ze zich “thuis” voelen.

 

Danny Brijs